Toilet Design by International Residential Code

ގެދޮރު ބިނާކުރުމާ ބެހޭ ގޮތުން ލިޔަމުންދާ މަޒުމޫނުތަކުގެ ސިލްސިލާގެ ތެރެއިން، މި މަޒުމޫނުގައި އަޅުގަނޑު ބަޔާން ކުރާނީ ފާޚާނާއެއް ހެދުމުގައި، ސަމާލުކަންދޭން ޖެހޭ ބައިނަލްއަޤްވާމީ ބައެއް ހަމަތަކާއި މި ހަމަތަކަށް ޢަމަލުކުރަން ޖެހޭ ސަބަބުތަކެވެ. މި ސިލްސިލާގެ ފުރަތަމަ މަޒުމޫނުގައި ވަނީ ގެދޮރު އެޅުމުގައި ކޮޓަރިތަކުގެ ސައިޒުތަކާ ބެހޭ ހަމަތަކެވެ. އެ މަޒުމޫނު މިއޮތީއެވެ.

ދިރިއުޅޭ ކޮންމެ ގެއެއްގައި މަދުވެގެން އެއް ފާޚާނާ ހުންނަން ޖެހެއެވެ. އަދި ކޮޓަރީގެ ޢަދަދުން، މިއަށް ވުރެ ގިނަ ފާޚާނާ ހުރުން ގަވާއިދުތަކުން މަޖުބޫރުކުރެއެވެ. އެ ހަމަތައް ފަހުން ދަންނަވާލާނަމެވެ. މިހާރު ހަދާ ގެތަކުގައި، ކޮންމެ ނިދާ ކޮޓަރިއަކާ ގުޅިގެން ފާޚާނާ ހެދުމަކީ ޢާއްމު ކަމަކަށް މާލޭގައި ވެފައިވެއެވެ. ނަމަވެސް، މިއީ ތަރައްޤީވެފައިވާ ޤައުމުތަކުގައި ޢާއްމު ކަމެއް ނޫނެވެ. އެންމެ ފުރަތަމަ އަޅުގަނޑު ދަންނަވާލާނީ ފާޚާނާގެ ސައިޒުގެ ވާހަކައެވެ.

ފާޚާނާތައް މާބޮޑުކުރުމުގެ ގެއްލުން

ފާޚާނާއެއް ހަދާއިރު ވިސްނަންޖެހޭ ފުރަތަމަ ކަމަކީ އެ ފާޚާނާގެ ބޮޑުމިނެވެ. ނުވަތަ ސައިޒެވެ. އަޅުގަނޑުގެ ބައެއް ރައްޓެހީން، ރިސޯޓްތަކުގައި ހުންނަ ސިޓިންރޫމް (ބޭރުގެ) ވަރުގެ ބޮޑެތި ފާޚާނާތައް ފެނި، އެ ސައިޒަށް ފާޚާނާ ހަދާހިތް ވެގެން އުޅެއެވެ. ރިސޯޓްތަކުގައި ހަދާ ފާޚާނާތަކުގެ ސައިޒަށް ދިރިއުޅޭ ގެތަކުގައި ފާޚާނާ ހެދުމަކީ ބުއްދިވެރިކަމެއް ނޫނެވެ. އެކަށީގެންވާ ވަރަށް ވުރެ ބޮޑުކުރުމުން، އެހެން ތަންތަން ހެދުމަށް އޮންނަ ޖާގަ ގެއްލެއެވެ. މިއަށް ވުރެ ބޮޑު އުނދަގުލަކީ، ސާފުކޮށް ބެލެހެއްޓުމެވެ. އައްޑޫ އަތޮޅުގެ ތަނަވަސް މީހެއްގެ އަނތްބެއް އެކަނބުލޭގެ ފާޚާނާގެ ވާހަކަ އަޅުގަނޑަށް ކިޔާދިނެވެ. އޭނާ ބުނިގޮތުގައި، ފާޚާނާ ބޮޑުކަމުން، މުށިތައް ސާފުކުރަން، ފާޚާނާ ސާފުކުރާ ބޭސްފުޅިއެއް ކޮންމެ ފަހަރަކު ހުސްވެއެވެ. ދެން މިބޭހުން ފާޚާނާ ސާފުކޮށް ނިމޭއިރު، ގުނބުހިލި، ވަރަށް ބޮޑަށް ވަރުބަލިވުމުގެ އިތުރަށް ބޭހުން އަރާ ހުތް އާވިން ފުއްޕާމެއަށް އަސަރުކުރާ ވާހަކަ އޭނާ ބުނެފައި ވެއެވެ. ކޮންމެ އިނގިއްޔަކަށް ނޯކަރެއް ލައިގެން އުޅޭނަމަ، ފާޚާނާތައް ބޮޑު ކުރެވިދާނެއެވެ. ނޫންނަމަ، ރަނގަޅު ގޮތަކީ ގަވާއިދުގައިވާ ސައިޒު ހަމަވާ ވަރަށް ފާޚާނާތައް ހެދުމެވެ.

ފާޚާނާތަކުގެ ފަންގިފިލާ އުސްވުމަކީ ވެސް ރަނގަޅު ކަމެއް ނޫނެވެ. މަތީގައި ހުންނަ މުށިތައް ސާފުކުރުމަށްޓަކައި، އަތްފޯރާ ވަރަށް ހުރުން ބޭނުންތެރިއެވެ. ފާޚާނާތެރެއަށް ގޮނޑި ނުވަތަ ހަރުގަނޑު ވައްދައިގެން މުށިތައް ސާފުކުރަން ޖެހޭނަމަ، ގިނަ ފަހަރު އެކަން އޮންނާނީ ނުކުރެވިފައެވެ. މިއާއެކު، ފާޚާނާ އަކީ އެތަނަށް މީހުން ކައްސާލައިގެން ވެއްޓި ބޮޑެތި އަނިޔާވާ ތަނެކެވެ. ބޮކި ބަދަލުކުރަން ފަސޭހަވާ ގޮތަށް، ބޮކިތައް ހަރުކުރުން ވެސް ރަނގަޅެވެ. މިކަންކަމަށް ރިއާޔަތްކޮށް، އަޅުގަނޑުގެ ނަޒަރުގައި ފާޚާނާގެ ފަންގިފިލާ (ސީލިން) ހުންނަން ޖެހޭ އެންމެ ރަނގަޅު އުސްމިނަކީ، ހަތް ފޫޓު ބައި ނުވަތަ 2300 މިލިމީޓަރު އެވެ. މިއަށް ވުރެ ފާޚާނާގެ ސީލިން އުސްވެއްޖެނަމަ، ފަހުން ދަތިތަކެއް ކުރިމަތިވާނެއެވެ.

ފާޚާނާގެ އެންމެ ކުޑަމިން

އެދެވޭ ފާޚާނާއެއްގެ އެންމެ ކުޑަމިނަކީ ކޮބައިތޯއެވެ؟ ފާޚާނާއެއް ކަމަށް އަޅުގަނޑު މި ދަންނަވަނީ ފެންވަރާ ތަނާއި ޤަޟާޙާޖާ ކުރާ ތަނާއެކު ހުންނަ ކޮޓަރިއަށެވެ. ފެންވަރާ ބައި ނުހިމަނާ ނަމަ، ނުވަތަ ވަކިން ހުންނަ ނަމަ، ފާޚާނާއެއްގެ ސައިޒު ކުޑަކުރެވިދާނެއެވެ.

އެންމެ ކުޑަ ފާޚާނާގެ ސައިޒާ މެދު ވާހަކަ ދެއްކުމުގެ ކުރިން، ފުރަތަމަ ފާޚާނާއާ ބެހޭ ކުރެހުންތައް ”ކިޔަން“ ދަސްކުރަމާތޯއެވެ؟ ފަޚާނާތައް ފަދަ ތަންތަން ކުރަހާ ފައި ހުންނަނީ، ފުރާޅު ނެތް ނަމަ، މަތިން ފެންނަ ގޮތަށެވެ. ފާރުތަކާއި ހަރުކޮށްފައި  ހުންނަ އެހެން ތަކެތި މަތިން ބެލީމާ ފެންނަ ގޮތަށެވެ. ތިރީގައި އެވަނީ އެފަދަ ކުރެހުމެކެވެ. ފާހަގަ ކުރެއްވޭނޭ ފަދައިން، ފާޚާނާ ތައްޓާއި މޫނު ދޮންނަ ތައްޓާއި ފެންވަރާ ބައި ކުރަހާފައި ވަނީ ކަޅު ރޮނގުންނެވެ. މި ކުރެހުމުގައި ހިމަނާފައިވާ ވަންނަ ބޮޑު ދޮރަކީ، ފާރުތެރެއަށް ވަދެގެންދާ ދޮރުފަތެއްލާފައިވާ ދޮރެކެވެ. މިފަދަ ދޮރުފަތަށް ކިޔަނީ ޕޮކިޓް ނުވަތަ ޖީބު ދޮރުފަތެވެ.

ޢިމާރާތުގެ ވަރަށް ގިނަ ކުރެހުންތައް ކުރަހާފައި ހުންނަނީ  މަތިން ބެލީމައި ފެންނަ ގޮތަށެވެ.  އެއީ ފުރާޅާއި މަތިވަޑާންގަނޑު ނެތް ނަމައެވެ. މިފަދަ ކުރެހުންތަކަށް ކިޔަނީ ޕްލޭން އެވެ. 1980ގެ އަހަރުތަކުގައި ގްރޭޑް 7 ގެ ހުރިހާ ކުދިންނަށް މިފަދަ ކުރެހުންތައް ކުރަހާނޭ ގޮތް ކިޔަވާދިނެވެ. ގެދޮރު ކުރަހާފައި ހުންނަ ގޮތް ”ކިޔަން“ އެނގުމަކީ އަސާސީ މުހިއްމު ތަޢުލީމެކެވެ.

ދެވަނައަށް، ހަނދާން އައުކޮށްލަންވަންވީ، ފާޚާނާއާއި ކޮޓަރި ފަދަ ތަންތަނުގެ އެތެރޭގެ ބޮޑުމިން ބަލަނީ ގްރޮސް އިންޓަރނަލް އޭރިއާ (gross internal area) އިން ކަމެވެ. ކުރުކޮށްނަމަ، ޖީ.އައި.އޭ  (G.I.A.) އެވެ. މިއީ ފާރުތަކުގެ ބޯމިން ނުލައި އެތެރޭގެ ބޮޑު މިނެވެ.

އާދެ! ދެން އެންމެ މުހިއްމު ނުކުތާއެވެ. ބައިނަލްއަޤްވާމީ ގަވާއިދުތައް ހުއްދަކުރާ އެންމެ ކުޑަ ފާޚާނާއެއް ހެދޭނީ 25 އަކަފޫޓުގައެވެ. މި ސައިޒުގެ ހެދޭ ފާޚާނާގައި އެތެރޭ ބައިތައް ހުންނަން ޖެހޭނީ ތިރީގައިވާ ގޮތަށެވެ. މި ނޫން ގޮތަކަށް އެތެރެ ރާވައިގެން ބައިނަލްއަޤްވާމީ އެހެން މިންތަކެއް ފާޚާނާގައި ހަމައެއް ނުވާނެއެވެ. އިތުރު ތަފްޞީލު ފަހުން ހުށަހަޅާނަމެވެ. މިގޮތުގައި، އެއްކަނެއްގައި އެހެރީ ފެންވަރާ ބައެވެ. މިތަނަން ވަދެވޭނީ ކަނުގައިވާ ދޮރަކުންނެވެ. ގަވާއިދުތަކަށް ފެތޭ މި ސައިޒުގެ ފާޚާނާ ހެދުމަށް ފަސޭހައަކަށް، ދެ އަރީގައި ޕްލާސްޓިކް ޖެހި، ކަނުން ވަދެވޭ ގޮތަށް ހުންނަ ފާޚާނާ ބިތް ނުވަތަ ކޮށިގަނޑު ބާޒާރުގައި ވިއްކަން ހުރެއެވެ.

 އަކަފޫޓުގެ ހަތަރެސްކަން ފާޚާނާ އެންމެ ކުޑަ ސައިޒަށް ވަނީ ކީއްވެގެން ހެއްޔެވެ؟ މިއީ ވަރަށް މުހިއްމު ސުވާލެކެވެ. އިންޓަރނޭޝަނަލް ރެސިޑެންޝަލް ކޯޑް (ބައިނަލްއަޤްވާމީ ގެދޮރު އެޅުމުގެ ގަވާއިދު) ގައި، ފާޚާނާ ތަށީގެ މެދުން ދެ ފަރާތަށް ހުސްކޮށް 15 އިންޗި ހުންނަން ޖެހެއެވެ. އަދި މޫނު ދޮންނަ ތަށީގެ މެދުން ދެ ފަރާތު ފާރަށް ނުވަތަ ބިތަށް 15 އިންޗި ހުންނަން ޖެހެއެވެ. ފާޚާނާ ތައްޓާއި މޫނު ދޮންނަ ތަށީގެ ކުރިމަތީގައި 21 އިންޗީގެ ހުސްޖާގަ އޮންނަން ޖެހެއެވެ. ފެންވަރާތަން އެންމެ ކުޑަކޮށް ހެދޭނީ 30 އިންޗި އަރިއެއްގައި ހުންނަ ވަރަށެވެ. މި މިންތައް މިވަރަށް ނެތްނަމަ، ފާޚާނާ ބޭނުންކުރަން ދަތިވާނެއެވެ. މިސާލަކަށް، މޫނު ދޮންނަ ތަށީގެ މެދުން ފާރާ ދެމެދު 12 ވަރަކަށް އިންޗި ހުންނަނަމަ ދަތް އުނގުޅާއިރު އޮޅަބޮށި ފާރުގައި ޖެހޭނެއެވެ. ގަވާއިދުތައް ހަދާފައި ހުންނަނީ މީހުންގެ ބޮޑު މިނާއި ބޭނުންވާ ޖާގައަށް ބަލައެވެ. ދެން ފަހެ، މިޖާގަތައް ދީގެން ފާޚާނާއެއް ހަދާނަމަ، ކުރިން ހާމަކުރި ކުރެހުމުގައިވާ ވަރަށް ވުރެ ކުޑަކޮށް ފާޚާނާއެއް ނުހެދޭނެއެވެ. މިއީ ގަވާއިދުތައް ހުއްދަކުރާ އެންމެ ކުޑަ މިންތަކެވެ.

ބައިނަލްއަޤްވާމީ ގަވާއިދުތަކުން މޫނުދޮންނަ ތައްޓާއި ފާޚާނާ ތަށީގެ ތިން ފަރާތުގައި ހުސްކޮށް އޮންނަން ޖެހޭ ޖާގަ ކަނޑައަޅާފައި ވެއެވެ. ފެންވަރާ ބައިގައި މަދުވެގެން ތިރީސް އިންޗި ދިގުމިނުގައި ހުރެފައި ފުޅާމިނުގައި ތިރީސް އިންޗި ހުންނަން ޖެހޭނެއެވެ. ފާޚާނާއަކީ މީހުން ދިރިއުޅޭ ކޮޓަރިއަކަށް ނުވާތީ ފަންގިފިލާ ތިރިކުރެވެއެވެ. އެންމެ ތިރިކުރެވޭ މިންވަރަކީ ހަފޫޓު އަށް އިންޗިއެވެ.

ގަވާއިދުތަކަށް ފެތޭގޮތަށް އެންމެ ކުޑަ ޖާގައެއްގައި ފާޚާނާ ހެދޭނޭ ގޮތް މަތީގައި އެވަނީއެވެ. ވަރަށް މަދު ފަހަރެއްގައި ނޫނީ ހަތަރެސްކަން އެއްވަރަށް ފާޚާނާ ނެގޭގޮތަށް ގޯތީގައި ޖާގަ ނެތިދާނެއެވެ. އެހެން ވެއްޖެނަމަ، ޖެހޭނީ ދިގު އަކައެއްހެން ފާޚާނާ ހަދާށެވެ. މިގޮތަށް ހަދާނަމަ، ގަވާއިދަށް ފެތޭ އެންމެ ކުޑަ ފާޚާނާ ކުރެހޭނީ އަންނަނިވި ގޮތަށެވެ. ނަމަވެސް، މިގޮތުގެ މައްސަލައަކީ މޫނުދޮންނަ ތަށީގެ ފުޅާމިނުގައި 18 ވަރަކަށް އިންޗި ހުންނާތީ އަދި މި ތަށީގެ ކުރިމަތީގައި 21 އިންޗީގެ ހުސްޖާގައެއް އޮންނަން ޖެހޭތީ، ފާޚާނާ ފުޅާވާކަމެވެ. މިވަރުގެ ފާޚާނާއެއްގައި، އެތެރެއަށް ދޮރުފަތް ހުޅުވޭނޭހާ ޖާގައެއް ނޯންނާނެއެވެ. ތިރީގައިވާ ކުރެހުމުގައިވާ ފާޚާނާގެ ދޮރުފަތް ހުޅުވަން ޖެހޭނީ ބޭރަށެވެ. ނުވަތަ ޖެހޭނީ، މަތިންދާބޯޓުގައި ހުންނަ ގޮތަށް، ދެފަތަށް ފަތްޖެހޭ ދޮރެއް ހަރުކުރާށެވެ. ތިރީގައިވާ ފާޚާނާގެ ބޮޑުމިނަކީ 28 އަކަ ފޫޓެވެ. އެންމެ ކުޑަކޮށް ގަވާއިދަށް ހެދޭ ފާޚާނާއަށް ވުރެ 3 އަކަ ފޫޓު ބޮޑެވެ. ނަމަވެސް މި ބޮޑުމިނަށް ކުރީ ކުރެހުމުގައި ފާޚާނާ ހަދާނަމަ މާ ތަނަވަސް ވާނެއެވެ.

ކަނާތްފަރާތުގައިވާ ޕްލޭންގައި، ފާޚާނާތަށީގެ ކުރިމަތީގައި ބާއްވަންޖެހޭ 21 އިންޗި ވަނީ ފެންވަރާ ބައިގައި ހުންނަން ޖެހޭ 30 އިންޗިއާ ފުށުއަރާގޮތަށެވެ. މިގޮތަށް ފާޚާނާއެއް ހެދުމުން އޭރިއާ އަކީ 22 އަކަފޫޓެވެ. އަޅުގަނޑަށް ވިސްނޭގޮތުން، ބައިނަލްއަޤްވާމީ ގަވާއިދުން މި ގޮތެއް ހުއްދައެއް ނުކުރާނެއެވެ. ކްލިއަރަންސްތައް (ހުހަށް ބާއްވަންޖެހޭ ތަން) އޮންނަންޖެހޭނީ އަބަދުވެސް ހުހަށެވެ.

މަތީގައި އެވަނީ ދެ ފާޚާނާއެއްގެ ޕްލޭން އެވެ. ވާތްފަރާތުގައި އެވަނީ ވެޓްވޯލް (ހުރިހާ ފެންވައިރުކުރުމެއް އެއް ފާރުގައި) ހިމެނޭ ފާޚާނާއެކެވެ. މިފަދަ ފާޚާނާއެއްގެ ދިގުމިނުގައި މަދުވެގެން ½7 ފޫޓު ހުންނަން ވާނެއެވެ. ފުޅާމިނުގައި އެންެމެ ކުޑަކޮށް ހުންނަންޖެހޭނީ 4 ފޫޓެވެ. ހޮޓާތަކުގައި، ހުރިހާ ފާޚާނާއެއް ހަދަނީ ގާތްގަޑަކަށް އެއްގޮތަކަށެވެ. އެގޮތް ކަނާތް ފަރާތު ކުރެހުމުގައި އެވަނީ އެވެ. ފުޅާމިނުގައި ހުންނާނީ 5 ފޫޓެވެ. އެއީ ފެންވަރާ ބިލިގާއެއް ބެހެއްޓޭ ވަރަށެވެ. މޫނު ދޮންނަ ތަށި ހުންނަނީ އެއް ހަނި ބިތުގައި މަޅުގަނޑެއް އަޅައި ބަހައްޓާފައެވެ. ދޮރު ހުންނަނީ ގާތްގަޑަކަށް މެދަކާ ހިސާބުގައެވެ. މިގޮތުގައި ފާޚާނާ ވަރަށް ތަނަވަސް ކަމަށް ދައްކާނެއެވެ. އަޅުގަނޑަށް އެންމެ ރަނގަޅު ދިގުމިނެއް ކަމަށް ފެންނަނީ 8 ފޫޓެވެ. ފުޅާމިން 5 ފޫޓެވެ. މިވަރުން ސާފުކުރަން ދަތިނުވުމާއެކު ތަނަވަސްހެން ހީވާނެއެވެ. ނަމަވެސް، ފުރޮޅުލީ ގޮނޑީގައިވާ މީހުންނަށް ވަކިން ޚާއްޞަ މިންތަކެއް ހުރެއެވެ. ލަންޑަންގެ ހަމަތަކުގައި ފާޚާނާތައް ނުކުޅެދުންތެރިކަމެއް ކުރިމަތިވެއްޖެނަމަ، ބޭނުން ކުރެވޭ ގޮތަށް ފާޚާނާތައް ހަދަން ޖެހެއެވެ.

ފާޚާނާގެ އެތުރުން

ބިނާތައް ފަރުމާކުރާ މީހުންނަށް ފަސޭހައަކަށް، ގެދޮރުގެ އެކި ތަންތަނާއި ތަކެތި އެކި ގޮތްގޮތަށް އަތުރައި ކުރަހާފައި ހުންނަ ފޮތް ހުރެއެވެ. މިފަދަ ފޮތްތަކަށް ކިޔަނީ ”ޓައިމް ސޭވަރ ސްޓޭންޑަރޑްސް“ އެވެ. މާނައަކީ ވަގުތު ސަލާމަތްވާނޭ މިޢުޔާރުތަކެވެ. މިސާލެއްގެ ގޮތުން ތިރީގައި އެވަނީ އެފަދަ ފޮތެއްގެ ސަފުހާއެެކެވެ. ފާހަގަ ކުރެއްވޭ ފަދައިން އެކި ގޮތްގޮތަށް ފާޚާނާތައް ކުރަހައި، އެ ފާޚާނާތަކުގެ މިންތައް ޞަފުޙާގައި ލިޔެފައި ވެއެވެ. މީގެ ފޮތްތައް ޤައުމީ ޔުނިވަރސިޓީގެ ލައިބްރަރީގައި ހުންނާނެއެވެ.